Tevfik Sırrı Gür

Mersin Kent Ansiklopedisi sitesinden
Gezinti kısmına atla Arama kısmına atla

Tevfik Sırrı Gür (d. İstanbul 1892 - ö. Ankara 1959) 1931-1947 arasında Mersin'in de aralarında olduğu çeşitli illerde valilik yapan kamu yöneticisi.

Tevfik Sırrı Gür

Tevfik Sırrı Gür, 1892'de İstanbul’da doğdu, 1911'de Mülkiye mektebinden mezun oldu. Maiyet Memurluğu ile başlayan memuriyetinde adım adım yükselerek 1 Aralık 1931’de İçel valisi oldu. Elazığ ve Muş'ta valilik yaptıktan sonra 2 Haziran 1943'te ikinci kez İçel valisi oldu (Bu arada il merkezi Silifke'den Mersin'e gelmişti. İçel adı da 28 Haziran 2002'de Mersin oldu). 1947'de Kastamonu'ya atandı, 28 Şubat 1959'da hayatını kaybetti.

Tevfik Sırrı Gür'den Mersin'e kalanlar

Son derece prensipli, fedakar ve çalışkandı. Başkalarının da çalışması ve fedakarlık yapmasını isterdi. Görev yaptığı illerde büyük işler başarmış ve o illerin tarihlerinde unutulmayan eserler bırakmıştır. Ancak "Meyve veren ağaç taşlanır" deyişinde olduğu gibi onun yaptıkları da bazı kötü niyetli kişiler tarafından çeşitli iftiralarla karalanmıştır. Mersin'de bile onun yıkılmakta olan, serserilerin ateş yakıp içki, esrar içtiği terk edilmiş kilisenin taşlarıyla Halkevi binası giriş merdivenlerini yaptırdığını bir facia olarak anlatanlar çıkabilmektedir. Ki o Halkevi binası cumhuriyet tarihinin en güzel ilk 5 eserinden birisi seçilmiş, Mersin'in simgesi olmuştur. Tevfik Sırrı Gür'ün Mersin'e kazandırdığı en önemli eser olan Halkevi binası (Mersin Devlet Opera ve Balesi Müdürlüğünü barındıran Mersin Kültür Merkezi) plan ve projesiyle, yapım ve işleviyle Mersin'e katkılarıyla gerçek bir destandır. [1]

Sonradan adı "Tevfik Sırrı Gür Lisesi" olan "Mersin Lisesi" de tıpkı Halkevi binası inşaatında olduğu gibi halktan toplanan paralarla yapılmıştır. Bu bina ve Gür'ün yaptırdığı tüm binalar gibi estetik ve işlevsellik olarak hayranlık bırakırlar. Sonradan il Halk Kütüphanesi olarak kullanılan üzerinde yazlık sineması da olan "Çocuk Esirgeme Kurumu Binası" da bunlardan biridir. Bu binanın hemen doğusunda, Tren istasyonunun karşısındaki İnönü Heykeli de tıpkı Halkevi Binası önündeki Atatürk Heykeli gibi Gür döneminde yapılmıştır. İnönü heykelinin hemen doğusundaki Kızılay Binası da öyle...

Bu arada Tarsus ve Silifke Liselerini de kente kazandıran, "efsane" sıfatıyla anılan vali, birçok ilçe yolunun açılmasını, iyileştirilmesini sağlamıştır.

Mersin kültür ve sanatının konu edildiği yerde bir okul gibi mutlaka adı geçen "Akkahve" de yine Gür'ün eseridir.

2018 yılında yıkılan "Tevfik Sırrı Gür Stadyumu" da tüketilip kapatılan Mersin İdman Yurdu gibi Mersinlilerin hiç kapanmayan bir yarası olarak, Mersinlinin bir ortak paydası olarak kalacaktır.

(Yumuktepe.com'da yer alan Merhum, H.Şinasi Develi’nin "ESERLERİYLE ANITLAŞAN VALİ TEVFİK SIRRI GÜR" kitabından ve adı geçen sitedeki diğer yazılardan yararlanılmıştır)