Mersin Gümrük Binası

Mersin Kent Ansiklopedisi sitesinden
Gezinti kısmına atla Arama kısmına atla

Mersin Gümrük Binası, 1908 yılında inşaatı tamamlanmış ve hizmete açılmış kesme taş malzemeli bir kamu binasıdır (Kaya, 2010, s. 85). Bina, yola ve denize açılan iki giriş cepheli bir özellik taşımakla beraber farklı biçimleniş özellikleriyle de dikkat çekmektedir. Buna göre yola bakan cephede; enine dikdörtgen şeklinde biçimlenen cephenin merkezine, yarım daire kemer formlu bir kapı açıklığı yapılmıştır. Kilit taşına akantus yaprağı konulmuş olan kemerin üzengi noktaları, ince kesim taşlara oturtulmuştur. İçe doğru çekilmiş olan yarım daire kemerli bölümü çerçeveleyen dikdörtgen çerçevenin her iki kenarındaki ayaklar, dor biçimli bir başlıkla sonlanmaktadır. Belirgin ve yalın bir biçimde gösterilen lento üstüne konulan üçgen alınlıkla birlikte giriş vurgusu artırılmıştır. Giriş bölümünün üstüne Ampir sanat üslubunda sıkça görülen ve dönemin hakimiyet nişanesini gösteren madalyon (rozet) konulmuştur. Bu madalyonun içinde muhtemelen II. Abdülhamid’in tuğrası yer alıyordu. Cumhuriyet dönemiyle birlikte Mustafa Kemal Atatürk resminin madalyon içerisine yerleştirildiği eski fotoğraflardan görülmektedir. Bu noktada, kırsal merkezlerde devlet erkinin temsili, mimari üzerinde kendine yer bulmuştur. Girişin her iki yanına altlı üstlü dikine dikdörtgen formlu pencere konulmuştur. Pencere sövelerinde diş sırası süslemesi görülmektedir. Bu pencereler üst katta 6+6 düzeniyle yerleştirilmiştir. Alt kat pencere düzenlemesi ise 5+5 şeklinde olup cephenin en uç noktalarına (kuzey-güney) girişler konulmuştur. Cephe bu haliyle alt katta; 1 yan giriş 5 pencere 1 ana giriş 5 pencere 1 yan giriş olarak tasarlanmıştır. Yan girişlerin oluşturulmasında, binanın enine doğru uzatılması dolayısıyla parsel genişliğinin fazla olması etkili olmuştur. Böylelikle bina içinde mal ve insan dolaşımı rahatlatılmak istenmiş olabilir. Günümüzde mevcut olmayan bina, kırma çatıyla örtülmüş olup saçak altlarında silmeler görülmektedir...

Mersin Gümrük Binası.jpg

Kaynak: Journal of Universal History Studies (JUHIS)• 2(1) • June• 2019 • pp. 19-48 19 ISSN: 2667-4432 Mersin Şehir Merkezinde Bulunan Tarihi Kamu Binalarının Giriş Cepheleri (1850-1955) Halil Elemana Hacı Bayram Veli University, PhD Student, Department of Art History, Ankara,Turkey Received-Accepted: 13.03.2019-17.04.2019 Research Article